Thứ Hai, 26 tháng 11, 2012

Bắt đầu tọa đàm Sử dụng sữa đúng cách để sống khoẻ

Bắt đầu tọa đàm Sử dụng sữa đúng cách để sống khoẻ

(Dân trí) - Đúng 14h chiều nay (27/11), PGS.TS Nguyễn Thị Lâm và ông Martin Walter, chuyên gia ngành hoá chất, phụ gia thực phẩm… đã có mặt tại toà soạn báo Dân trí, sẵn sàng trò chuyện, chia sẻ và tư vấn cho các độc giả về “Sử dụng sữa đúng cách để sống khoẻ”.

Người tiêu dùng trên khắp thế giới đều hiểu rất rõ rằng sữa là một thức uống dinh dưỡng hoàn hảo, một phần không thể thiếu để có một cơ thể khỏe mạnh, bởi sữa cung cấp những giá trị dinh dưỡng cân bằng với đầy đủ năng lượng, protein chất lượng tốt, giàu vitamin, khoáng chất, chất béo… Tất cả các chất dinh dưỡng này đều ở dạng dễ hấp thu, hỗ trợ tối đa cho sự hình thành và hoàn thiện các bộ phận chức năng của con người từ giai đoạn bào thai, trong quá trình lớn lên và cả khi trưởng thành, về già,nhất là những lúc ốm đâu, bệnh tật. Nhưng không phải ai trong số họ cũng có những thông tin đầy đủ nhất về sữa, cũng biết sử dụng sữa thế nào cho đúng cách hoặc hiểu đúng về sữa trước các tin đồn như trong sữa có sinh vật lạ…
 
Tất cả người tiêu dùng đều mong muốn làm sao để những những giá trị tuyệt vời đó trong sữa sẽ phát huy tối ưu đối với sự phát triển trí tuệ và thể lực của mỗi người. Điều này đồng nghĩa với việc phải tìm được câu trả lời cho những băn khoăn như: Chọn sữa, đặc biệt là sữa nước, theo tiêu chí nào là chuẩn nhất? Xu hướng sử dụng sữa trên thế giới hiện nay như thế nào? Dùng bao nhiêu sữa 1 ngày là phù hợp với từng độ tuổi? Những thói quen dùng sữa nào cần lưu ý? Sữa “kỵ” kết hợp với sản phẩm nào? Chỉ dùng sữa nước có đảm bảo đủ dưỡng chất cần thiết, nhất là đối với trẻ em?....
 
Thấu hiểu nhu cầu chính đáng này, báo Dân trí điện tử tổ chức buổi Toạ đàm trực tuyến “Sử dụng sữa đúng cách để sống khoẻ” sẽ diễn ra vào 14h ngày 27/11 với khách mời là:
 
1. PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, Viện phó Viện Dinh dưỡng quốc gia
2. Ông Martin Walter (Đức): Tư vấn dinh dưỡng cho các khách hàng của GELITA toàn cầu (GELITA là tập đoàn hàng đầu thế giới trong phát triển giải pháp cho ngành công nghệ thực phẩm liên quan tới Collagen)
Martin Walter tốt nghiệp khoa Quản trị doanh nghiệp quốc tế và Nghiên cứu Châu Á thuộc Đại học Khoa học ứng dụng Ludwishafen, Đức.
Trước khi gia nhập GELITA vào tháng 3/2008, Walter là chuyên gia trong ngành công nghiệp hóa chất và phụ gia thực phẩm
Các khách mời sẽ trực tiếp trò chuyện và giải đáp mọi thắc mắc của bạn đọc.
 
Xin mời bạn đọc đặt câu hỏi TẠI ĐÂY
 
  Sử dụng sữa đúng cách: Dễ mà khó!
Mỗi khi đi chợ, chị Mai Anh (TPHCM) không quên nhặt vài chai sữa tươi thanh trùng và vài lốc sữa nước hộp tiệt trùng. Sữa tươi thanh trùng thì dùng cho cả nhà mỗi sáng còn sữa nước tiệt trùng thì chủ yếu là để trẻ con mang đi học.
 
Tuy nhiên, điều làm chị đau đầu là làm sao để cả nhà hài lòng. Bởi bố mẹ chồng chị thì không thể uống sữa quá béo hay quá ngọt; con cái thì chị lo không đủ chất nếu chỉ uống sữa tươi nguyên chất không. Vậy là trong nhà lúc nào cũng đủ loại sữa nước, sữa bột… để chị có thể pha chế phù hợp với nhu cầu của từng người. Điều này cũng đồng nghĩa với việc lúc nào chị cũng thấp thỏm chai sữa này sắp quá hạn, hộp sữa kia sắp mở được 4 tuần…

Còn với chị Lan Ngọc (Nghệ An) thì cả tháng nay chẳng dám mua loại sữa nước nào dù các cơ quan chức năng đã khẳng định không có chuyện đỉa sống được trong sữa… Chị Ngọc cho biết trước nay nhà chị chỉ uống sữa nước vì tiện và mát nhưng kể từ khi có những thông tin về sữa có sinh vật lạ là chị sợ.

Riêng với chị Vân Hà (Hà Nội) thì chỉ tín nhiệm sữa ngoại nhập. Chị cho rằng sữa ngoại đắt xắt ra miếng vì độ tin cậy và an toàn cao hơn hẳn, chẳng lo tồn dư kháng sinh, sữa nhạt, không có vị tươi thực sự….

Rõ ràng chị Mai Anh, chị Lan Ngọc, chị Vân Hà cũng như người tiêu dùng trên khắp thế giới đều hiểu rất rõ rằng sữa là một thức uống dinh dưỡng hoàn hảo, một phần không thể thiếu để có một cơ thể khỏe mạnh, bởi sữa cung cấp những giá trị dinh dưỡng cân bằng với đầy đủ năng lượng, protein chất lượng tốt, giàu vitamin, khoáng chất, chất béo… Tất cả các chất dinh dưỡng này đều ở dạng dễ hấp thu, hỗ trợ tối đa cho sự hình thành và hoàn thiện các bộ phận chức năng của con người từ giai đoạn bào thai, trong quá trình lớn lên và cả khi trưởng thành, về già,nhất là những lúc ốm đâu, bệnh tật. Nhưng không phải ai trong số họ cũng có những thông tin đầy đủ nhất về sữa, cũng biết sử dụng sữa thế nào cho đúng cách hoặc hiểu đúng về sữa trước các tin đồn như trong sữa  có sinh vật lạ…

Tất cả người tiêu dùng đều mong muốn làm sao để những những giá trị tuyệt vời đó trong sữa sẽ phát huy tối ưu đối với sự phát triển trí tuệ và thể lực của mỗi người. Điều này đồng nghĩa với việc phải tìm được câu trả lời cho những băn khoăn như: Chọn sữa, đặc biệt là sữa nước, theo tiêu chí nào là chuẩn nhất? Xu hướng sử dụng sữa trên thế giới hiện nay như thế nào? Dùng bao nhiêu sữa 1 ngày là phù hợp với từng độ tuổi? Những thói quen dùng sữa nào cần lưu ý? Sữa “kỵ” kết hợp với sản phẩm nào? Chỉ dùng sữa nước có đảm bảo đủ dưỡng chất cần thiết, nhất là đối với trẻ em?....

Thấu hiểu nhu cầu chính đáng này, báo Dân trí điện tử tổ chức buổi Toạ đàm trực tuyến “Sử dụng sữa đúng cách để sống khoẻ” sẽ diễn ra vào 14h ngày 27/11 với khách mời là:

1. PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, Viện phó Viện Dinh dưỡng quốc gia
 
2. Ông Martin Walter (Đức): Tư vấn dinh dưỡng cho các khách hàng của GELITA toàn cầu (GELITA là tập đoàn hàng đầu thế giới trong phát triển giải pháp cho ngành công nghệ thực phẩm liên quan tới Collagen)
Martin Walter tốt nghiệp khoa Quản trị doanh nghiệp quốc tế và Nghiên cứu Châu Á thuộc Đại học Khoa học ứng dụng Ludwishafen, Đức.
Trước khi gia nhập GELITA vào tháng 3/2008, Walter là chuyên gia trong ngành công nghiệp hóa chất và phụ gia thực phẩm

Bị ngứa khi mang thai có được dùng thuốc?

Bị ngứa khi mang thai có được dùng thuốc?

Ảnh minh họa: Blindgossip.com
Ảnh minh họa: Blindgossip.com.

Tôi có thai 26 tuần, gần đây thường bị nổi mẩn ngứa khắp người về chiều tối rất khó chịu. Xin hỏi nếu dùng các thuốc chống dị ứng thì có an toàn cho con không? (Mai Thanh, 27 tuổi, Hà Nội)

Trả lời
Mày đay, sẩn ngứa, viêm da... là những biểu hiện dị ứng ngoài da thường xuất hiện hoặc nặng lên trong thời kỳ mang thai, đặc biệt trong những tháng giữa và cuối của thai kỳ. Mặc dù không trực tiếp gây hại cho thai nhi nhưng các biểu hiện này có thể tác động tiêu cực đến việc ăn, ngủ và các sinh hoạt khác của bà mẹ, từ đó gián tiếp ảnh hưởng không tốt đối với thai nhi. Do đó, việc điều trị với các thuốc chống dị ứng trong những tình huống này là cần thiết, quan trọng là phải lựa chọn được các thuốc an toàn đối với thai nhi. Có hai nhóm thuốc chống dị ứng chủ yếu được sử dụng là thuốc kháng histamine và corticoid.
Mặc dù không có thuốc kháng histamine nào được khẳng định tuyệt đối an toàn với bào thai, nhưng cũng không có thuốc nào được chứng minh có khả năng gây mất thai hoặc các dị tật thai. Một số thuốc có tương đối đủ thông tin khẳng định tính an toàn với thai ở liều điều trị thông thường là chlorpheniramine, diphehydramine, loratadine, cetirizine, hydroxyzine…
Với các loại thuốc corticoid đường uống hoặc tiêm truyền như prednisolone, methylprednisolone hoặc dexamethasone, có một số nghiên cứu cho thấy việc sử dụng liều cao và kéo dài các thuốc này trong thời gian mang thai có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, thai chết lưu, dị tật bẩm sinh hoặc các bất thường khác của thai nhi. Do đó, nên hạn chế sử dụng corticoid đường uống hoặc tiêm truyền ở phụ nữ mang thai, đặc biệt trong 3 tháng đầu của thai kỳ. Trong những trường hợp thực sự cần thiết phải sử dụng corticoid, nên dùng liều thấp, ngắn ngày hoặc thay thế bằng đường bôi tại chỗ.
Bác sĩ Nguyễn Hữu Trường Trung tâm Dị ứng-Miễn dịch Lâm sàng BV Bạch Ma

Rong kinh ở tuổi dậy thì cần điều trị sớm

Rong kinh ở tuổi dậy thì cần điều trị sớm

Siêu âm có thể phát hiện những bất thường gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt. Ảnh: SKDS.

Nếu để rong kinh kéo dài mới đi khám thì kết quả điều trị rất thấp, dễ bị rong kinh tái phát nhiều lần, trong tương lai hay bị vô sinh.

Rong kinh có thể xảy ra ở nhiều lứa tuổi: tuổi dậy thì, tuổi hoạt động sinh dục, tuổi tiền mãn kinh. Cũng cần phân biệt rong kinh và rong huyết, vì có sự khác nhau về nguyên nhân. Rong kinh là hiện tượng hành kinh kéo dài quá 7 ngày, lượng máu kinh có thể nhiều hoặc ít. Rong huyết là tình trạng ra máu ở đường sinh dục vào những ngày không phải hành kinh.
Rong kinh ở tuổi dậy thì nhiều người còn gọi là rong kinh tuổi trẻ vì thường xảy ra chậm sau tuổi dậy thì mấy năm. Nguyên nhân thường là rối loạn điều hòa hoóc môn ở vùng dưới đồi - tuyến yên và từ đó ảnh hưởng đến hoóc môn của buồng trứng do cơ thể đang ở giai đoạn trưởng thành.
Các vòng kinh thường là không có phóng noãn, không có hoàng thể và không chế tiết progesteron - một yếu tố cần thiết giúp nội mạc tử cung bong gọn và triệt để, không bị rong kinh.
Điều trị rong kinh ở tuổi dậy thì chủ yếu là dùng thuốc co tử cung (oxytoxin, ergotamin) và hoóc môn. Về hoóc môn thì cách đơn giản và thuận tiện hơn cả là dùng thuốc tránh thai uống loại viên kết hợp (marvelon, choice, regevidon… ) có bán phổ biến trên thị trường.
Tùy theo trường hợp mới rong kinh hay rong kinh đã lâu ngày, ra máu ít hay nhiều, thầy thuốc sẽ cho uống 1 - 3 viên mỗi ngày. Người hay bị rong kinh tái phát có thể phải cần dùng thuốc 3 - 5 tháng liền, mỗi tháng uống 10 ngày.
Điều trị bằng thuốc tránh thai không ảnh hưởng gì tới việc thụ thai và sinh con sau này. Việc điều trị rong kinh cần càng sớm càng tốt. Nếu để kéo dài nhiều tháng nhiều năm dẫn đến thiếu máu nặng mới đi khám thì kết quả điều trị rất thấp - vùng dưới đồi sẽ bị tổn thương khó hồi phục dễ bị rong kinh tái phát nhiều lần, trong tương lai hay bị vô sinh do khó hoặc không phóng noãn.
Theo Sức khỏe Đời sốn

Ngày Thế giới Phòng chống Viêm phối

Ngày Thế giới Phòng chống Viêm phối

UNICEF kêu gọi thế giới hành động phòng chống viêm phổi
CỠ CHỮ
Lisa Schlein

Các hình ảnh trên bao thuốc lá ngăn chặn hút thuốc

Các hình ảnh trên bao thuốc lá ngăn chặn hút thuốc

Giá các sản phẩm thuốc lá ở hầu hết các nước trên thế giới vẫn còn thấp một cách khó tin

CỠ CHỮ
Steve Herman


Giá các sản phẩm thuốc lá ở hầu hết các nước trên thế giới vẫn còn thấp một cách khó tin

CỠ CHỮ
Steve Herman

Viêm thần kinh thị giác và bệnh đa xơ cứng

Viêm thần kinh thị giác và bệnh đa xơ cứng

Trong chương trình hỏi đáp y học kỳ này, Bác Sĩ Hồ Văn Hiền trả lời thắc mắc của thính giả Châu A Giêng, về Viêm thần kinh thị giác (Optic neuritis), và Bệnh đa xơ cứng (Multiple sclerosis)
Bác sĩ Hồ Văn Hiền
CỠ CHỮ
Viêm thần kinh thị giác (Optic neuritis) & Bệnh đa xơ cứng (Multiple sclerosis)

Thính giả Châu A Giêng ở Ðồng Nai, Việt Nam, gởi thư đến Chương trình Hỏi đáp Y học với câu hỏi như sau:

Kính gởi Bác sĩ Hiền

Tôi muốn hỏi cho trường hợp của con gái tôi của tôi, năm nay 41 tuổi. Cách đây 2 năm trong khi đang làm việc, đột nhiên mắt của con tôi bị mờ, rồi sau đó hầu như không nhìn thấy nữa. Sau này đi khám ở bệnh viện thì mới biết là con tôi bị viêm tủy, khô tủy!

Gia đình chúng tôi đưa con tôi đi khám và chữa bệnh ở nhiều bệnh viện ở Thành phố Hồ Chí Minh, nhưng hầu như không có kết quả. Chúng tôi đi khám ở Trung tâm EXSON, nơi Bác sĩ Võ Xuân Sơn, chuyên khám và điều trị các bệnh về cột sống, tủy xương -- bệnh chỉ đỡ hơn thôi, chứ không thể chữa trị dứt điểm.

Chúng tôi cũng đã khám và điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẫy, nhưng cũng không có kết quả tốt hơn. Vì hoàn cảnh khó khăn nên chúng tôi đành đưa cháu về nhà. Có Bác sĩ nói là bệnh này không chữa được.Hiện nay bệnh của con tôi ngày càng xấu đi. Trước đây còn tự ăn uống được, nay thì tay chân yếu hẳn, gần như là bại liệt.

Tôi gởi thư này đến quý đài, nhờ chuyển đến bác sĩ tư vấn xem ở các nước tiên tiến có thể điều trị được bệnh của con tôi không.



Trả lời:
Lắng nghe giải đáp của bác sĩ

Câu chuyện của ông kể về cô con gái 41 tuổi, đột ngột bị mờ mắt, chữa không khỏi, rồi bệnh nặng hơn, tay chân yếu đi, không tự ăn uống được. Ông gọi bệnh này là bệnh “khô tuỷ”.

Tôi xin có một số nhận xét sau đây:

1) Có lẽ ông lẫn lộn về tên bệnh này.

•    Bệnh có thể có liên hệ gần xa với cái gọi là "khô tủy" là bệnh myelofibrosis, trong đó tuỷ xương (bone marrow) bệnh nhân là nơi sản xuất các tế bào máu (hồng cầu, bạch cầu, tiểu bản/Red blood cell, white blood cell, platelets) không còn hoạt động sản xuất các tế bào máu nữa. Bệnh nhân xanh xao, thiếu máu, dễ nhiễm trùng, gan, lá lách sưng to.

•    Về "tuỷ", cần phân biệt "tuỷ xương" (bone marrow, French:moelle osseuse), là phần xốp đỏ có nhiều mỡ, chúng ta thấy trong ruột xương lúc chặt ngang một khúc xương heo, bò.

•    “ Tuỷ sống" (spinal cord,French: moelle epiniere), là phần thần kinh màu trắng bạc, nằm trong các đốt xương sống lưng (vertebral canal).

•    Tuỷ sống, là nơi nối liền bộ óc chúng ta với các phần từ cổ trở xuống.

2) Tôi giải thích cho rõ điểm này vì câu chuyện ông kể có vẻ không dính dáng gì đến "tuỷ xương" (bone marrow), hay 'khô tuỷ xương", và vì nhầm lẫn định bệnh của con gái, tôi đoán có thể ông tìm đến người chuyên môn về giải phẫu cột sống, tuỷ xương.

3) Cho nên, trước hết, nếu ông muốn tìm hiểu về các trị liệu ở nước ngoài, ông cần xin bác sĩ xác nhận con gái ông bị bệnh gì, chẩn đoán theo thuật ngữ khoa học (danh từ chuyên môn) gọi là gì, và tiếng Anh tên bệnh ấy, kết quả xét nghiệm, bệnh học mô tả bằng danh từ Anh ngữ như thế nào. Như thế để tránh hiểu lầm, và khỏi phải lặp lại (nếu ra nước ngoài chữa) không cần thiết các thí nghiệm, nghiên cứu đã làm ở VN rồi.

4) Để giúp ông tìm hiểu thêm tôi xin sơ lược một số khái niệm về trường hợp bệnh tình tương tự:

a) Bệnh nhân nữ, trẻ, đột ngột bị mờ mắt, thường nhất là do bệnh "optic neuritis", nghĩa là viêm dây thần kinh thị giác.

b) Trong mắt chúng ta, những tín hiệu ánh sáng từ ngoài vào con ngươi (pupil), chiếu vào đáy tròng mắt, lên võng mạc (retina). Hình chiếu trên võng mạc được biến thành dòng điện, được dẫn truyền vào óc chúng ta bằng một dây thần kinh, tương tự như dây cáp nối camera video với computer (bộ óc). Các sợi (fiber) trong bó dây thần kinh này được bao bọc bởi một chất mỡ gọi là myelin để bảo vệ chúng, và dòng điện dẫn truyền riêng rẽ theo từng sợi thần kinh. Cũng giống như dây cáp video có lớp nhựa bao bọc mỗi sợi dây điện trong đó, làm điện không bị " mát dây".

c) Trong cơ thể chúng ta, có một số tế bào phụ trách hệ thống phòng thủ, chống "ngoại xâm' như vi trùng, các protein lạ từ ngoài vào. Trong một số trường hợp, các tế bào thuộc hệ thống phòng thủ này, gọi là hệ miển nhiễm (immune system) bị rối loạn, chúng "trở giáo", chống lại các tế bào của chính cơ thể mình (“phe ta”). Trường hợp này gọi là bệnh tự miễn nhiễm (auto-immune disease).

d) Trong bệnh viêm thần kinh thị giác, các tế bào hệ miễn nhiễm phá huỷ chất myelin của dây thần kinh, và phá huỷ các tế bào (oligodendrocytes) sản xuất chất myelin này. Dây thần kinh bị hư (demyelination of the optic nerve), và các tín hiệu từ mắt vào óc bị gián đoạn. Bệnh nhân thấy đau sau mắt, nhất là tròng mắt nhìn qua lại, lên xuống, mắt mờ dần, càng ngày càng tăng trong vài ngày, vài tuần. Bệnh nhân bị mắt mờ, màu sắc rối loạn hoặc hoàn toàn mù.

d) Hiện nay, chưa có thuốc chữa dứt được bệnh này. Tuy nhiên, dù chữa hay không chữa trị, chừng 90 % trường hợp, tự phục hồi lại được, một phần hoặc toàn phần.

e ) Optic neuritis có thể là triệu chứng đầu tiên của một bệnh của hệ thần kinh (nervous system), bao gồm bộ óc (brain) và tuỷ sống (spinal cord). Các tế bào phòng thủ có thể tấn công luôn chất myelin trong não bộ và tuỷ xương sống, tạo nhiều hư hại, trong vùng chất trắng (white matter) cũng như chất xám (gray matter) của bộ não và gây những triệu chứng thần kinh như mất khả năng trí tuệ (loss of cognitive abilities), mệt mỏi (fatigue), chóng mặt, trầm cảm (depression), liệt các cơ của cơ thể (paralysis).

Bệnh này gọi là multiple sclerosis ( MS) (đa xơ cứng), nhưng xin chú ý đây không nói về xơ cứng xương khớp, mà từ "xơ cứng" (sclerosis) được các bs giải phẫu học thế kỷ thứ 19 dùng để mô tả những mảng (plaque) mô sờ cưng cứng như mô sẹo/thẹo, rải rác trong não bộ và tuỷ sống bệnh nhân lúc giải phẩu tử thi ( multiple =đa, nhiều; sclerosis, từ la tinh có nghĩa là sẹo/thẹo [scar]).

f) Chẩn đoán bệnh đa xơ cứng dựa trên các tiêu chuẩn:

- Bằng chứng khách quan chứng minh có 2, hoặc nhiều hơn, dấu hiệu tổn thương ở não bộ hoặc tuỷ sống
- Các dấu hiệu này trải dài trong thời gian và không gian: có nghĩa là các tổn thương xảy ra trên hai vùng khác nhau của hệ thần kinh trung ương, và cách nhau trên 3 tháng.

g) Trong 10 năm qua, chữa trị bệnh MS đã cải thiện hơn nhiều, nhờ những thuốc mới được dùng ngay sau khi bệnh nhân được xác nhận là mắc bệnh đa xơ cứng (MS), và các tiến bộ về chẩn đoán hình ảnh (imaging) bằng MRI, tuy chúng ta vẫn cần những liệu pháp tốt hơn, hữu hiệu hơn. Hiện nay, FDA công nhận 5 thứ thuốc gọi là immunomodulators (thuốc điều hoà hệ miễn nhiễm) được dùng cho MS: gồm những thuốc interferon beta 1-a, và 2 thuốc glatiramer và mitoxantron. Đều là thuốc chích, từ mỗi ngày cho đến mỗi tháng. Giá thuốc từ US$1000 đến $1500 mỗi tháng.

Nói tóm lại, có thể bệnh nhân mắc chứng multiple fibrosis. Bệnh này do hệ miễn nhiễm tấn công các sợi thần kinh và cả tế bào thần kinh. Bệnh bớt rồi tái lại từng cơn, triệu chứng đi từ bộ phận này qua bộ phận khác, trải dài trong thời gian.

Định bệnh căn cứ phần lớn trên bệnh sử các triệu chứng, cho nên bs cần nhiều thì giờ điều tra và theo dõi mới chẩn đoán chính xác, phân biệt với nhiều bệnh tương tự.
Cần bs chuyên khoa thần kinh (neurologist) có kinh nghiệm chữa MS. Có những thuốc mới (immunomodulators) tuy đắt tiền có thể cải thiện các cơn bệnh, làm tiến trình chậm lại.

Có những biện pháp giúp cải thiện đời sống hàng ngày của bệnh nhân, do đó cần cộng tác với bs gia đình, chuyên viên vật lý trị liệu, bs tâm thần, v..v..

Chúc bệnh nhân may mắn.
Bác sĩ Hồ Văn Hiền
(Hien V. Ho, MD, FAAP)
Ngày 4 tháng 11, năm 2012

**********************************

Cảm ơn bác sĩ Hồ Văn Hiền. Chúng tôi cũng xin cảm ơn thính giả đã tham gia chương trình Hỏi Đáp Y Học này.

Quý vị có thể nghe lại các bài giải đáp trên mạng Internet ở địa chỉ voatiengviet.com, bấm vào mục Hỏi Đáp Y Học trong phần chuyên mục. Các bài giải đáp y học khác cũng được lưu trữ trong phần này.

Chúng tôi vẫn dành đường dây điện thoại miễn phí để tiếp nhận các thắc mắc khác của quý thính giả về sức khỏe và y học thường thức. Số điện thoại miễn phí dành cho mục Hỏi Đáp Y học là 202-205-7890, ngày giờ nhận câu hỏi là thứ ba và thứ năm mỗi tuần, từ 8 giờ 30 đến 9 giờ 30 tối, giờ Việt Nam. Quý vị cũng có thể gửi câu hỏi cho chúng tôi qua điện thư ở địa chỉ Vietnamese@voanews.com.

Sinh lý và cơ thể học.

Sinh lý và cơ thể học.


Hình vẽ minh họa tim người
​​​​Bình thường, máu từ các tĩnh mạch đổ dồn về tim, màu xanh tím vì oxy trong máu đã được các bộ phận xài bớt rồi được đem về tim phải, đi vào một cái túi nhỏ của tim, hình giống như cái tai nên gọi là tâm nhĩ phải (tiếng Pháp oreillette=tai nhỏ, tiếng Anh:right atrium, RA), đi qua một cái van ba lá (tricuspid valve), đi vào ngăn nằm dưới của tim gọi là tâm thất phải (Right Ventricle, RV). Lúc tâm thất bóp lại (thu tâm, systole), máu được bơm vào động mạch phổi (pulmonary artery, PA), đi vào phổi, máu được thêm oxy từ không khí phổi hít vào (làm máu đỏ tươi), CO2 được thải ra, và máu này đã giàu oxy chạy về tim trái, vào tâm nhĩ trái (left atrium, LA), đi qua van hai
1. Tâm nhĩ phải;
2. Tâm nhĩ trái;
3. Tĩnh mạch chủ trên;
4. Động mạch chủ;
5. Động mạch phổi;
6. Tĩnh mạch phổi;
7. Van hai lá;
8. Van động mạch chủ;
9. Tâm thất trái;
10. Tâm thất phải;
11. Tĩnh mạch chủ dưới;
12. Van ba lá;
13. Van động mạch phổi
​​lá (mitral valve), rồi được tâm thất trái​(left ventricle, LV) bơm vào động mạch chủ (aorta), ra châu thân để đáp ứng nhu cầu của các bộ phận khác nhau (như óc, bắp cơ, gan, phổi, tim, vân vân), xong rồi được đưa về tim phải.

Hình vẽ minh họa tim người, chú thích tiếng anh
​​Phần trên trái tim có tâm nhĩ trái và tâm nhĩ phải nằm kề nhau, tim bên dưới có tâm thất phải và tâm thất trái; phần trái và phải được ngăn cách nhau bằng một cái vách ở giữa tim, hai bên là hai cái van nhĩ thất (nghĩa là nối liền nhĩ với thất, atrio ventricular valves, AVV), vì thế máu chảy song song hai bên trái và phải mà không giao lưu với nhau, không trộn với nhau. Cái phần giữa của trái tim đó gọi là kênh nhĩ-thất (atrioventricular canal).

1) Trong bệnh Tâm thất phải có hai đầu ra (Double Outlet Right Ventricle, DORV), máu từ tâm nhĩ phải (RA) đi vào tâm thất phải, thoát ra bằng hai lối, lên phổi qua động mạch phổi (pulmonary artery)(là chuyện bình thường), nhưng đồng thời cũng thoát ra động mạch chủ (aorta)(là chuyện bất bình thường).

2) Trong bệnh khuyết tật kênh nhĩ thất toàn phần (complete atrio-ventricular defect), có một cái lỗ lớn nằm giữa trái tim, vách ngăn hai tâm nhĩ và tâm thất không nguyên vẹn, do đó hai dòng máu chảy (máu đen và máu đỏ) đáng lẻ tách rời nhau thì nay trộn lẫn với nhau (từ trái qua phải lúc đầu, left to right shunt).

•    Bệnh kênh nhĩ-thất cũng có thể nằm trong hội chứng rượu thai nhi (fetal alcohol syndrome) do người mẹ uống rượu nhiều lúc có bầu.
•    Một thuốc uống trị các chứng mụn trứng cá, retinoic acid, có thể liên hệ đến bệnh tim này ở con cái người uống thuốc.

3) Trong bệnh Tâm thất phải có hai đầu ra (DORV), động mạch chủ (aorta) không xuất phát từ tâm thất trái (LV) để đem máu giàu oxy đi nuôi cơ thể, mà lại xuất phát từ tim bên phải (RV, là chuyện bất bình thường).Tim bên trái (LV), do đó không có lối thoát để đẩy máu ra ngoài châu thân, không làm việc được, nên không phát triển bình thường, nhỏ hơn bình thường, nên gọi là left ventricle hypoplasia (LVH) ( “kém phát triển tâm thất trái”, hypo=thấp, dưới, plasia=phát triển, tăng trưởng). Trong trường hợp ở đây, tâm thất trái thông với tâm thất phải qua chứng kênh tâm thất (atrio-ventricular defect), nên máu bên tâm thất trái qua được bên tâm thất phải, từ đó vào hệ tuần hoàn được, nhưng máu xanh thấp oxy và máu đỏ (có oxy cao) lẫn lộn với nhau.

4) Hội chứng heterotaxy: các bộ phận, nội tạng không nằm đúng chỗ của nó. Trong sự thành hình của thai nhi, các bộ phận được tạo thành, sắp xếp ngay ngắn trong cơ thể theo một thứ tự nhất định trong không gian và thời gian. Nếu thứ tự này bị rối loạn, các bộ phận như tim, phổi, gan, ruột, mạch máu sẽ nằm sai chỗ (vd: tim nằm bên phải của lồng ngực thay vì bên trái), và các mạch máu nối lại với tim có thể sai chỗ, làm rối loạn tuần hoàn máu như trường hợp ở đây. Người bệnh có thể thiếu lá lách (asplenia), do đó dễ bị nhiễm trùng.

Chữa trị:

Em bé cần được sinh ra trong một nhà thương có khả năng săn sóc trẻ sơ sinh với những rối loạn trầm trọng (neonatal intensive care unit).

Các biện pháp có tính cách tạm thời:

•    oxy
•    dùng thuốc trợ tim digitalis làm cho tim bóp mạnh hơn
•    thuốc lợi tiểu (furosemide) giúp cho cơ thể thải nước dư, bị ứ đọng lại do suy tim.

Trị liệu bằng phẫu thuật, thường được thực hiện trong những năm đầu. Phẫu thuật có thể có mục đích dùng 1 hoặc 2 tâm thất cho việc bơm máu:

1) Nếu tâm thất trái không dùng được, bs cho máu tĩnh mạch bên tâm nhĩ phải (RA) vào thẳng động mạch phổi (PA)(Fontan Operation)), dùng tâm thất Phải (RV) thay thế tâm thất Trái (quá nhỏ); bệnh nhân chỉ dùng một tâm thất (single ventricle operation).

2) Một số bs chuyển động mạch chủ (Aorta) qua Tâm thất phải, dùng tâm thất phải (mạnh hơn, hoạt động bình thường, tốt) để bơm máu cho toàn thân, và nối tâm thất trái (quá yếu và nhỏ) với động mạch phổi, để bơm máu lên phổi (pulmonary circulation), (là một việc nhẹ hơn nhiều), nhưng giúp máu từ cơ thể đi về lưu thông vào phổi tốt hơn, không bị ứ đọng.

Ở Mỹ phẫu thuật cho hypoplastic left ventricle thường thực hiện qua 3 giai đoạn (three stage palliative procedure) :

•    giai đoạn 1 (mới sinh - newborn), chừng 3 tuần (200.000 US$),
•    giai đoạn 2 (6-8th), 8 ngày, 80.000US$
•    giai đoạn 3, 11 ngày trong bệnh viện( tốn chừng 80.000).

Tỷ lệ sống sót chừng 90-97%.Các bệnh viện trẻ em lớn ở Mỹ đền có khả năng chữa các bệnh này.

Những trường hợp nặng quá phải thay tim (heart transplant). Tỷ lệ sống sót cho tất cả các nhóm sau 5 năm chừng 70%. Bệnh nhân cần được săn sóc theo dõi lâu dài, một số vấn đề về khả năng học hỏi (learning disabilities), cơ thể dễ bị nhiễm trùng hơn, cần được chú ý đặc biệt. Bệnh nhân bị kém phát triển tâm thất trái (LVH) chỉ mới được chữa bằng phẫu thuật trong vòng 30 năm nay thôi, nên dự hậu xa hơn chúng ta chưa biết được.

Ở Mỹ, trường hợp tương tự cần sự cộng tác của bác sĩ nhi khoa (pediatrician) là người theo dõi em đều đặn và hiểu em và gia đình, hoàn cảnh xã hội của em hơn cả, bác sĩ tim nhi khoa (pediatric cardiologist) là người chú tâm vào khía cạnh định bệnh và điều trị vấn đề tim mạch, bác sĩ giải phẫu tim mạch là người nghiên cứu xem em có cần can thiệp giải phẫu (surgical intervention) hay không, có nên giải phẫu hay không, và nếu can thiệp thì làm thủ thuật (procedure) nào.

Các tin tức trên đây căn cứ trên y văn hiện có, hoàn toàn có tính cách thông tin. Đây là một vấn đề rất chuyên môn và phức tạp, cho nên tôi chỉ xin trả lời trong giới hạn khả năng của một bác sĩ nhi khoa mà thôi.

Chúc gia đình may mắn.

Bác sĩ Hồ Văn Hiền
Hien V.Ho, MD, FAAP
Ngày 12 tháng 11, năm 2012

------------------------------------------

Cảm ơn bác sĩ Hồ Văn Hiền. Chúng tôi cũng xin cảm ơn thính giả đã tham gia chương trình Hỏi Đáp Y Học này.

Quý vị có thể nghe lại các bài giải đáp trên mạng Internet ở địa chỉ voatiengviet.com, bấm vào mục Hỏi Đáp Y Học trong phần chuyên mục. Các bài giải đáp y học khác cũng được lưu trữ trong phần này.

Chúng tôi vẫn dành đường dây điện thoại miễn phí để tiếp nhận các thắc mắc khác của quý thính giả về sức khỏe và y học thường thức. Số điện thoại miễn phí dành cho mục Hỏi Đáp Y học là 202-205-7890, ngày giờ nhận câu hỏi là thứ ba và thứ năm mỗi tuần, từ 8 giờ 30 đến 9 giờ 30 tối, giờ Việt Nam. Quý vị cũng có thể gửi câu hỏi cho chúng tôi qua điện thư ở địa chỉ Vietnamese@voanews.com.

Tâm thất ở thai nhi

Tâm thất ở thai nhi

Trong chương trình hỏi đáp y học kỳ này, Bác Sĩ Hồ Văn Hiền trả lời thắc mắc về trường hợp thai nhi có tâm thất phải có hai đầu ra, kênh nhĩ thất, tâm thất trái nhỏ hơn bình thường
Bác sĩ Hồ Văn Hiền

Chuyên gia phụ trách giải đáp thắc mắc y học kỳ này là Bác sĩ Hồ Văn Hiền, chuyên khoa nhi và y khoa tổng quát, có phòng mạch và đang làm việc cho các bệnh viện ở Bắc Virginia.

Ông Bùi Trung Trường ở Sài Gòn, Việt Nam có câu hỏi như sau:

"Bà xã em 33 tuổi, mang bầu 28 tuần. Khi đi siêu âm tim thai, thì bác sĩ kết luận là tâm thất của em bé có hai đầu ra, kênh nhĩ thất toàn phần với thất trái nhỏ và bác sĩ ghi thêm là heterotaxy. Em muốn hỏi là bệnh lý của thai nhi như thế thì điều trị có hết hay không, tỉ lệ thành công là bao nhiêu phần trăm? Mình có thể tiên lượng là tương lai của em bé sống như thế nào, có ảnh hưởng tới trí não em bé hay không? Nếu mình phẫu thuật thì sẽ phát triển như thế nào? Số tiền chi phí cho ca phẫu thuật là bao nhiêu?"

Chúng tôi đã chuyển thắc mắc cho bác sĩ Hồ văn Hiền, và sau đây là phần giải đáp của bác sĩ Hiền:

Tâm thất phải có hai đầu ra, kênh nhĩ thất, tâm thất trái nhỏ hơn bình thường
(Double Outlet Right Ventricle, Atrio-ventricular canal, Left Ventricle Hypoplasia and Heterotaxy.)
Lắng nghe giải đáp của bác sĩ

Cạnh tranh khốc liệt để làm vợ đại gia

Cạnh tranh khốc liệt để làm vợ đại gia

Trong số 169 cô gái đâm đơn ứng tuyển làm vợ đại gia ở thành phố Vũ Hán, chỉ có 5 cô lọt qua các vòng thi. Cuộc tuyển chọn này được câu lạc bộ doanh nhân triệu phú độc thân Trung Quốc tổ chức.
> Dịch vụ mai mối bùng nổ ở Trung Quốc

Mỗi cô gái phải trải qua 5 vòng thi. Ở vòng đầu tiên, mỗi cô gái được một bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ xem xét diện mạo, để chắc chắn rằng vẻ đẹp của họ là tự nhiên chứ không phải một sản phẩm của dao kéo hay mỹ phẩm. Sau đó, các ứng viên sẽ phải đối mặt với một chuyên gia tâm lý học để kiểm tra tính cách và chỉ số EQ. Ở vòng thứ ba, lá số tử vi của các cô sẽ bị một thầy bói đem ra phân tích, để xác định liệu nó có thực sự phù hợp với người chồng tương lai và công việc kinh doanh của ông ta hay không. Nếu vượt qua, các ứng viên sẽ tiếp tục được kiểm tra trình độ, kiến thức và hiểu biết cơ bản bởi một học giả. Tại vòng cuối cùng, một chuyên gia về tình yêu, hôn nhân và gia đình sẽ nói chuyện với từng ứng viên để xác định sự phù hợp của cô với vị trí của một phu nhân trẻ tuổi.
This picture taken on November 18, 2012 shows two woman accepting an interview during a matchmaking event for China's multi-millionaires in Wuhan, central China's Hubei province. This matchmaking event arranged by the China Entrepreneur Club for Singles received the participation of 169 women in Wuhan, while only 5 of them pass all the tests for the first round selection
Các ứng viên nói chuyện trước khi tham gia 5 vòng tuyển chọn của "Cuộc thi sắc đẹp toàn cầu". Sự kiện này được tổ chức bởi "Câu lạc bộ doanh nhân độc thân Trung Quốc" hôm 18/11.
Cuộc thi rầm rộ này bắt đầu từ tháng 5 ở Quảng Châu, tiếp diễn ở tổng cộng 10 thành phố trên toàn Trung Quốc. Điểm đến đầu tiên trong hành trình “tìm vợ”, đã nhận được hơn 2.800 đơn đăng ký, từ các thiếu nữ 19 cho tới những phụ nữ đã ngoại ngũ tuần, bất chấp việc các doanh nhân đã tuyên bố độ tuổi giới hạn cho các ứng viên là 28. Ngoài những cô gái xinh đẹp đến từ thành phố Quảng Châu, một số người còn lặn lội bay từ Australia hay Singapore để thử sức với cơ hội nghìn năm có một này.
Trong số 11 doanh nhân đang kiếm tìm một nửa trong mộng, có người sở hữu khối tài sản lên tới hơn 10 tỷ tệ (khoảng 1,59 tỷ USD), trong khi 10 chàng còn lại có trung bình 360 triệu tệ. Họ đã ủy thác quyền lựa chọn bạn đời cho các đại diện đặc biệt, những người được thuê để tổ chức sự kiện.
Các triệu phú đều đặt những tiêu chuẩn rất cao cho người vợ tương lai của họ. Ngoài một số chỉ tiêu cơ bản như độ tuổi từ 18 tới 28, chiều cao dao động trong 1m60 và 1m75, có trình độ đại học, ngoại hình ưa nhìn, mỗi doanh nhân lại có một vài tiêu chuẩn riêng. Đặc biệt, tỷ phú giàu có nhất cũng chính là người có một danh sách dài và khác thường nhất, trong đó yêu cầu phu nhân tương lai không được nặng quá 50 kg và phải còn trinh. Tuy nhiên, thông tin về cá nhân ông lại chỉ được tiết lộ rất sơ sài: đã ly dị, chưa tới 50, sở hữu 10 tỷ tệ, là một doanh nhân có tiếng ở Trung Quốc, đam mê đánh golf, vóc dáng nam tính. Ngoài ra, không một chi tiết nào về ông được cung cấp, bao gồm cả chân dung và tên thật.
Đáp lại, phần lớn các ứng viên cho biết họ hiểu và chấp nhận yêu cầu về trinh tiết. Chỉ một cô gái tuyên bố: "Nếu bị khám xét cơ thể chỉ vì chuyện đó, thì thực sự là một sự xúc phạm không nhỏ".
Bên trong cuộc thi tuyển vợ ở Trung Quốc
Nhà tổ chức lưu ý rằng, để đáp ứng nguyên tác bảo mật, thông tin của cả 11 doanh nhân đều không được phép tiết lộ với các ứng viên. Tất cả những gì các cô gái được biết là 11 tỷ phú và triệu phú đều đang kinh doanh trong những lĩnh vực cốt cán của nền kinh tế Trung Quốc, từ bất động sản, may mặc, khách sạn, tài chính cho tới nhà hàng, khách sạn.
Cũng theo người tổ chức chương trình, họ dự định sẽ chọn ra 28 cô gái từ 320 ứng viên của vòng cuối và mở một buổi tiệc sang trọng kéo dài hai ngày tại một khách sạn 5 sao cho các cô cùng 11 doanh nhân.
Khi được hỏi về phản ứng nếu phải hẹn hò với một người đàn ông đứng tuổi, một cô gái cho biết, sẽ là nói dối nếu nói cô yêu một doanh nhân 50 tuổi giàu có, bởi sự thật là cô chỉ yêu tiền của ông ta.
Rất nhiều ứng viên cho biết họ theo đuổi một cuộc sống giàu sang vì cha mẹ và con cái của họ, và không nghĩ quan điểm này đồng nghĩa với sự ham mê tiền bạc. Chen, một trong những cô gái có mặt ở chương trình, nói cô không ngại kết hôn với một người đàn ông có tài nhưng tay trắng, nhưng sẽ là rất mạo hiểm khi đặt cược đời mình vào một anh chàng như thế. Vậy nên, để đảm bảo cho tương lai, cô quyết định chọn đi con đường tắt. Theo lập luận của Chen, một người đàn ông giàu có, trưởng thành và tài giỏi cũng sẽ là một người chồng đáng tin cậy.
Để làm hài lòng vị tỷ phú đặc biệt nhất, nhà tổ chức thậm chí đã treo thưởng 50.000 tệ cho "người môi giới". Họ tuyên bố, "nếu bạn biết bất cứ cô gái nào đạt đủ tiêu chuẩn, làm ơn hãy giới thiệu cô ấy cho "Câu lạc bộ doanh nhân độc thân Trung Quốc". Nếu cô gái bạn giới thiệu được chọn để hẹn hò với quý ông này, bạn sẽ nhận được 50.000 tệ tiền mặt hoặc một món quà có giá trị tương tự".
Lời mời gọi này đã hấp dẫn rất nhiều người săn tiền thưởng. Phần lớn đều khẳng định rằng, "đây là một cơ hội rất tuyệt vời" và "rất đáng để thử sức". Tuy nhiên, có người lại nói: "Tôi không biết làm thế là gửi cô ấy tới Thiên đàng hay Địa ngục nữa?".
Quỳnh Hoa (Theo Ministryoftofu)

Uống xi-rô ho, 13 người chết

Uống xi-rô ho, 13 người chết

Thứ Hai, 26/11/2012 16:29

(NLĐO) - Có ít nhất 13 người chết và vài người khác bị ngộ độc sau khi uống một loại xi-rô ho độc hại ở phía đông thành phố Lahore thuộc Pakistan hôm 24-11 vừa qua.

Loại xi-rô ho gây chết người là thuốc giả
 
Phía cảnh sát cho biết có hơn 20 nghiện ma túy đã uống loại xi-rô ho do địa phương sản xuất vào chiều ngày 23-11. Vài phút sau, nhiều người đã ngã gục.

5 người đã chết tại chỗ, số còn lại được chuyển tới Bệnh viện Nhà nước Mayo. Tại đây, các bác sĩ nói rằng loại thuốc này đã bị pha trộn giả mạo, gây hại nghiêm trọng đến các cơ quan nội tạng người sử dụng.

Theo nguồn tin từ bệnh viện, cuối ngày 25-11, thêm 8 người nữa đã qua đời và 7-10 người trong tình trạng nguy kịch.

Loại xi-rô này dễ dàng được tìm thấy tại các cửa hàng bán thuốc trong thành phố với giá 40 Rupees (0,42 USD).

Shahbaz Sharif - Thủ hiến bang Punjab, miền Bắc Pakistan cho biết ông đã thông báo rộng rãi vấn đề này và chỉ đạo cảnh sát niêm phong công ty sản xuất xi-rô và các hiệu huốc bán sản phẩm này. Đồng thời, ông cũng đã lập một ủy ban điều tra yêu cầu báo cáo trong vòng 72 giờ.

Chủ của các hiệu thuốc bán loại xi-rô trên đã bị bắt và mẫu xi-rô độc hại cũng đã được gửi lên phòng thí nghiệm để kiểm tra.

Việc kinh doanh các loại thuốc giả mang lại nhiều lợi nhuận ở Pakistan và nhiều công ty dược phẩm địa phương đều bị hút vào đường dây buôn bán này.

Trước đây, chính phủ nước này đã bắt giữ một số cơ sở sản xuất thuốc không đạt tiêu chuẩn nhưng sau đó sự việc đã đi vào quên lãng và không ai bị trừng phạt.