3,5 tỷ USD mang ra nước ngoài chữa bệnh, mua nhà

Đưa ra con số thống kê này, các chuyên gia cho rằng giờ chưa phải lúc nới lỏng quản lý ngoại hối đối với cá nhân, đặc biệt là việc vay nợ nước ngoài.

Chỉ hơn 10 ngày nữa Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều Pháp lệnh ngoại hối sẽ được thông qua. Dự thảo mới nhất có bổ sung, sửa đổi điều khoản người cư trú là cá nhân thực hiện vay, trả nợ nước ngoài theo nguyên tắc tự vay, tự chịu trách nhiệm trả nợ theo quy định của Chính phủ. Tuy nhiên, trong buổi thảo luận lấy ý kiến để hoàn thiện dự thảo Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều Pháp lệnh ngoại hối ngày 6/3 tại TP HCM, các chuyên gia đều không ủng hộ việc này.

Theo Tiến sĩ Trần Hoàng Ngân, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính tiền tệ Quốc gia, chỉ nên cho pháp nhân vay ngoại tệ nước ngoài, còn việc cá nhân vay ngoại tệ nước ngoài để kinh doanh, đầu tư, mua nhà... khả năng không trả được nợ rất cao. "Khi đó họ sẽ làm ảnh hưởng đến uy tín, thương hiệu quốc gia. Tôi hoàn toàn không ủng hộ và mong ban dự thảo xem xét lại", ông Ngân nói.

Nhiều chuyên gia không đồng tình với việc cho cá nhân vay ngoại tệ nước ngoài. Ảnh: Hoàng Hà.

Ngoài ra, ông Ngân cho rằng việc sớm hoàn thiện về pháp lệnh ngoại hối góp phần ổn đinh thị trường ngoại tệ, nhất là giai đoạn hiện nay khi USD chợ đen đang có dấu hiệu nổi sóng trở lại. Tuy nhiên, theo ông Ngân, Pháp lệnh sửa đổi lần này cần phải quy định chi tiết và rõ ràng, tránh mập mờ làm khó người thực hiện.

Tại buổi tọa đàm, Tiến sĩ Trần Du Lịch cũng đưa ra quan điểm hiện nay chưa phải là thời kỳ có thể nới lỏng quản lý ngoại hối. Ông Lịch chỉ ra một thực tế rằng, mỗi năm, hàng chục triệu hộ nông dân Việt Nam phải “một nắng hai sương” mới xuất khẩu được khoảng 30 triệu USD, trong khi đó, số tiền người dân mang ra nước ngoài đi học, chữa bệnh, mua nhà... khoảng 3,5 tỷ USD. "Điều này cho thấy vấn đề chảy máu ngoại tệ là rất lớn. Do đó, cần quản lý ngoại hối như là vấn đề liên quan đến cán cân quốc gia, chưa thể dễ dàng tự do hóa trong giai đoạn hiện nay”, ông Lịch nhấn mạnh.

Trước thực trạng này, đại diện Ngân hàng Bảo Việt thừa nhận đây là vấn đề nhức nhối nhưng hiện nay Việt Nam gần như không quản lý được. Bởi lẽ, việc đi học, chữa bệnh, mua nhà ở nước ngoài hay vay cá nhân trên thực tế vẫn đang hiện hữu. Nếu có cấm chắc chắn cũng sẽ xảy ra hiện tượng lách luật, chuyển ngân lậu.

Do đó, theo vị này thay vì cấm, Việt Nam nên nghiên cứu tình hình thực tế để đưa ra biện pháp quản lý nhằm thu phí, kê khai thuế, tăng thêm nguồn thu cho ngân sách Nhà nước. "Không nên cứ áp dụng biện pháp cấm đối với những vấn đề chúng ta không quản lý được", ông nói.

Riêng vấn đề vàng không được đề cập nhiều trong pháp lệnh ngoại hối sửa đổi cũng khiến nhiều chuyên gia không đồng tình. Theo Tiến sĩ Lịch, ngoại hối bao gồm cả vàng nhưng hầu như trong pháp lệnh chủ yếu bàn về việc quản lý ngoại tệ, nội dung quản lý về vàng không đáng kể. Trong khi đó, quản lý vàng là một trong những vấn đề rất lớn và cấp bách hiện nay. Trong Nghị định 24 quản lý về vàng được ban hành, quyền quản lý thuộc về Ngân hàng Nhà nước. Vì vậy ông Lịch cho rằng cần bổ sung thêm vào pháp lệnh các quy định về quản lý vàng.

Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Ngoại hối sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2013. Tuy nhiên, theo các đại biểu pháp lệnh được ban hành cũng phải chờ rất nhiều nghị định và thông tư hướng dẫn từ Ngân hàng Nhà nước vì nhiều điều trong pháp lệnh còn chiếu theo quy định của cơ quan này.

Ông Nguyễn Văn Giàu, Chủ nhiệm Ủy ban kinh tế Quốc hội cho biết, dự kiến 18-19/3 sẽ thông qua Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh ngoại hối. Trong khoảng thời gian này ban soạn thảo sẽ tiếp tục tiếp thu ý kiến để tổng hợp và hoàn thiện.